Scenariusze

indywidualne_grupowe

Samopoznanie, przyjrzenie się sobie w rozmowach z innymi: na ile potrafię być uważna/uważny w rozmowie?

Skorzystaj z modelu 10 kroków, następnie przyjrzyj się po kolei wszystkim krokom lub wybierz jeden lub kilka kroków i poddaj się refleksji:

• Jaka sytuacja jest dziś?
• Gdzie jestem w tym kroku?
• Co mogę zrobić by to zmienić na lepsze?
• Jak praktykować uważną komunikację?

Ćwiczenie można robić samemu albo w grupie.

15-60 min

Kartka, długopis

W przypadku pracy grupowej najpierw zaczynamy od pracy indywidualnej (np. wybranego kroku) a potem na forum omawiamy swoje refleksje.

https://www.uwazniwrozmowie.pl/wp-content/uploads/2022/05/08-uwaznosc-w-rozmowie-10-krokow.pdf

indywidualne_grupowe

Samopoznanie, przyjrzenie się jakim jestem słuchaczem, co mogę zmienić, poprawić.

Znajdź czas, przygotuj kartkę i coś dopisania. Pomyśl i wypisz na kartce (lub przemyśl):

• swoje mocne strony jako słuchacza
• swoje słabe strony, jako słuchacza
• zachowania (swoje i innych), które przeszkadzają mi być dobrym słuchaczem
• w jakich sytuacjach najtrudniej Ci być dobrym słuchaczem?

Pomyśl przez chwilę, jeżeli miałbyś sam siebie ocenić: jakim jesteś słuchaczem, w skali od 1 do 10, gdzie 10 to max., ile byś sobie dał punktów? Poddaj to co napisałeś refleksji. Następnie pomyśl:

• dlaczego warto być dobrym słuchaczem?
• co możesz stracić słuchając wybiórczo? Etc.

15-60 min

Kartka i coś do pisania.

Ćwiczenie można też przeprowadzić w parze czy grupie, gdzie każdy indywidualnie wypisuje swoje mocne/słabe strony oraz zachowania wspierające/ograniczające słuchanie etc., a następnie na forum można je wspólnie przedyskutować.

https://www.uwazniwrozmowie.pl/wp-content/uploads/2022/05/07-jakim-jestem-sluchaczem.pdf

grupowe

Pokazanie, że dany komunikat można odebrać przez różne pryzmaty np.: faktów i własnych interpretacji.

1. Trener zapisuje na tablicy słowa: FAKTY i INTERPRETACJE
2. Następnie prosi, by jedna osoba opowiedziała jakąś historię ze swojego życia (np. wczorajszą wizytę u dentysty).
3. Dzielimy grupę na 2 i prosimy, by każda grupa zwróciła uwagę na jeden z komponentów w opowieści:

• fakty – o jakich faktach jest mowa w opowieści – np. wczoraj była w kinie?
• obserwacje – jakie własne wnioski, osądy czy interpretacje pojawiały się podczas słuchania.

Po wymianie opinii warto, żeby osoba opowiadająca odniosła się do wypowiedzi innych. Czy dobrze zostały „wysłuchane” jej intencje, czy dobrze zrozumieliśmy jej opowieść.

15-60 min

Flipchart, tablica

Możliwa jest inna wersja ćwiczenia, podział na grupy 3 osobowe i ćwiczenie w małych grupach.

Ta wersja jest zalecana, gdy mamy więcej czasu. Jedna osoba opowiada, druga „słucha faktów”, trzecia „wsłuchuje się w swoje obserwacje/interpretacje”.

Następnie zamiana miejsc. Każdy w każdej roli.

Po ćwiczeniu każda z grup dzieli się po kolei własnymi doświadczeniami. Jak się słuchało faktów / obserwacji?

Przykłady faktów i obserwacji – zapisujemy na flipczarcie .

Co było łatwe a co trudne w tym ćwiczeniu? Czy zawsze słuchamy poprzez pryzmat własnych doświadczeń? Etc.

https://www.uwazniwrozmowie.pl/wp-content/uploads/2022/05/06-rozne-poziomy-sluchania-fakty-a-osobiste-interpretacje.pdf

indywidualne

Praktyka uważnego słuchania.

Znajdź czas dla siebie, włącz muzykę instrumentalną (np. muzykę z wybranego baletu Czajkowskiego), zamknij oczy i posłuchaj.

• Jakie instrumenty słyszysz?
• Czy jakiś dominuje?
• Co jeszcze słyszysz w tym utworze? Jakieś przesłanie, emocje, opowieść?
• Czy ta muzyka kojarzy Ci się z czymś związanym z Twoim życiem?
• Co jeszcze można w niej usłyszeć czy "wysłuchać"?

15-60 min

Sprzęt do odtwarzania muzyki

Ćwiczenie można też przeprowadzić w parze czy grupie, gdzie wszyscy razem słuchamy utworu i następnie dyskutujemy o tym, co “usłyszeliśmy”.

Czy słuchanie to tylko usłyszenie czy coś więcej?

https://www.uwazniwrozmowie.pl/wp-content/uploads/2022/05/05-uwazne-sluchanie-muzyka.pdf

indywidualne_grupowe

Samopoznanie, przyjrzenie się jakim jesteś rozmówcą, co mogę zmienić, poprawić, aby lepiej się wypowiadać ważąc słowa.

Znajdź czas, przygotuj kartkę i coś do pisania. Pomyśl i wypisz na kartce (lub przemyśl):

• swoje mocne strony jako osoba wypowiadająca swoje zdanie w rozmowie
• swoje słabe strony, jako osoba wypowiadająca swoje zdanie w rozmowie
• czy potrafię jasno ale bez obrażania innych wypowiadać swoje myśli
• zachowania (swoje i innych), które przeszkadzają mi w wypowiadaniu tego, co chcę
• w jakich sytuacjach najtrudniej Ci być dobrym mówcą?

Pomyśl przez chwilę, jeżeli miałbyś sam siebie ocenić: jakim jesteś mówcą, w skali od 1 do 10, gdzie 10 to max., ile byś sobie dał punktów?

Poddaj to co napisałeś refleksji. Następnie pomyśl:

• dlaczego warto być dobrym mówcą? wypowiadać swoje prawdziwe zdania
• co możesz stracić rezygnując w wypowiadania się? Etc.

15-60 min

Kartka i coś do pisania

Ćwiczenie można też przeprowadzić w parze czy grupie, gdzie każdy indywidualnie wypisuje swoje mocne/słabe strony oraz zachowania wspierające/ograniczające wypowiadania się etc., a następnie na forum można je wspólnie przedyskutować.

https://www.uwazniwrozmowie.pl/wp-content/uploads/2022/05/04-Jakim-jestes-rozmowca.pdf

grupowe

Przyjrzenie się naszym przekonaniom, uprzedzeniom, stereotypom i ich wpływowi na naszą komunikację z innymi.

Trener zapisuje na flipczarcie słowa: UPRZEDZENIA, STEREOTYPY, PRZEKONANIA.

Uczestnicy razem próbują ułożyć definicje tych słów, oraz różne skojarzenia z nimi związane.

Czym się różnią te słowa?

Czy niektóre przekonania mogą też mieć pozytywny wpływ na człowieka i jego otoczenie?

Następnie każdy z uczestników wpisuje drukowanymi literami: na jednej kartce przekonanie czy stereotyp, który najczęściej towarzyszy mu w życiu (np. ludziom nie można ufać) a na drugiej taki, który uważa za najbardziej powszechny w swoim kraju.

W kolejnym kroku trener zbiera kartki, miesza i uczestnicy po kolei odczytują z kartek, to co jest na nich napisane.

Grupa poddaje to refleksji.

Jak ograniczenia wynikające ze stereotypów wpływają na funkcjonowanie w społecznościach?

Jaki to ma wpływ na komunikację z innymi? Jakie wzorce powielamy?

Jak można nad tym pracować?

Czy niektóre opisy na kartkach się powtarzały?

15-60 min

Kartki i długopisy dla uczestników, flipczart

Zalecane siedzenie w kręgu.

https://www.uwazniwrozmowie.pl/wp-content/uploads/2022/05/03-Trojkat.pdf

indywidualne_grupowe

Postawienie się w sytuacji innej osoby: przyjęcie jej punktu widzenia, lepsze rozumienie innych.

Wybierz postać z listy (rolę, którą chcesz odegrać), np.: ksiądz, kloszard, prezydent USA, znana aktorka, Twój sąsiad/sąsiadka, osoba, której nie lubisz w pracy, więzień skazany za kradzież, kasjerka w hipermarkecie, wybrana osoba/zawód (np. osoba z którą mamy jakiś konflikt), inna propozycja.

Opowiedz „o sobie”, odgrywając daną rolę, o swoich problemach i marzeniach.

Opisz jakąś trudną sytuację, która Ci się ostatnio przytrafiła.

Czy łatwo Ci prowadzić dialog z innymi?

Następnie opisz, jak się czułaś/czułeś w danej roli?

Czy nasuwają się jakieś wnioski?

Co może Cię łączyć z tą osobą?

W czym jesteście (możecie być) podobni?

15-60 min

Flipchart

W przypadku pracy grupowej osoba odgrywająca rolę opowiada głośno “o sobie”, inne osoby mogą jej zadawać pytania.

Na koniec - krótka refleksja grupowa.

Następnie kolejna osoba odgrywa wybraną (ew. wylosowaną) rolę.

Na koniec podsumowanie i wnioski.

https://www.uwazniwrozmowie.pl/wp-content/uploads/2022/05/02_W-cudzych-butach.pdf

grupowe

Praktyka dialogu, rozumianego jako spotkanie w którym każdy głos jest wysłuchany i równie ważny

1. WPROWADZENIE
   

   Osoba prowadząca wita wszystkich, jeżeli jest konkretny temat związany z dialogiem, to go zapisujemy np. “Jak wzmocnić dialog międzypokoleniowy na osiedlu”.

   Wspólnie sporządzają kontrakt, w którym ustalają dialogowe zasady spotkania.

   Przykładowy zestaw zasad dialogowych podczas spotkania może wyglądać tak:

   • ZGODA - zgadzamy się na dialogową formułę spotkania, gdzie każdy z nas jest równy
   • PRAWO DO WŁASNEGO ZDANIA - każdy może wypowiedzieć swoje zdania, pamiętając o komunikowaniu się w sposób zrozumiały i nie uwłaczający godności innych
   • UWAŻNE SŁUCHANIE - słuchamy się wzajemnie
   • POSZANOWANIE - szanujemy prawo do posiadania innego zdania
   • BRAK OSĄDZANIA - nie oceniamy, nie krytykujemy innych
   • KONSTRUKTYWNOŚĆ - mamy prawo do informacji zwrotnej i konstruktywnej krytyki dot. konkretnych zachowań czy pomysłów, itd.

   Następnie każdy się przedstawia, i mówi “z czym przychodzi”.

   Osoba prowadząca zamyka wprowadzenie i zaprasza do dialogu.

2. DIALOG WŁAŚCIWY na wybrany temat czy tematy.

   Każda osoba zabiera głos, osoba prowadząca pilnuje czasu i przestrzegania zasad.

   Osoba prowadząca zapisuje główne myśli na flipczarcie. Uczestnicy praktykują dialog.

   Warto też na początku zrobić jakieś ćwiczenie dialogowe, np. SŁUCHANIE (link).

3. ZAKOŃCZENIE:

   Osoba prowadząca podsumowuje spotkania.

   Uczestnicy umawiają się na jakieś kolejne kroki.

   Na koniec każdy wypowiada się na temat spotkania i mówi “z czym stąd wychodzi”.

2-4 godzin zegarowych z jedną przerwą (można to zmienić w zależności od potrzeb).

Flipchart

Miejsce: sala, z możliwością siedzenia w kręgu

Ilość osób: sugeruje się, aby nie było więcej niż 15 uczestników.

Inne: potrzebny prowadzący/a, moderator/ka spotkania (może być to osoba z grupy, z tym, że musi zachować neutralność w czasie spotkania)

Chcesz wiedzieć więcej?
Przygotowaliśmy dla Ciebie mini przewodnik “Jak przygotować i poprowadzić własną SESJĘ DIALOGU na ważne tematy lokalne”

https://www.uwazniwrozmowie.pl/wp-content/uploads/2022/05/01_Ogolny-scenariusz-spotkania-dialogowego.pdf